Rondje Grote Nederlanders

BAARN, WILLEM II

Majesteit,

Precies één kilometer, in één rechte lijn vanaf uw zomerverblijf, Paleis Soestdijk, staat de Naald, de obelisk, waarmee wij u nog altijd eren voor de ongekende moed die u als opperbevelhebber van het Nederlandse leger toonde bij de beslissende veldslagen met de Fransen, in het jaar 1815. We waren nog maar twee jaar een koninkrijk, uw vader Willem I zat stevig op de troon en u was een prins van 23 jaar die, zo vermoed ik, 'Over m'n lijk!' heeft geroepen toen Napoleon, net ontsnapt van Elba, met zijn leger oprukte naar de Nederlanden. Bij Brussel (Quatre Bras) gaf u met uw Nederlandse leger de Fransen een eerste lesje in nederigheid. Waarna u een eindje verderop, samen met de Engelsen onder leiding van Wellington, de genadeslag uitdeelde. 'Waterloo' is ook vandaag de dag nog dé metafoor voor een roemloze nederlaag.

Maar ik vertel u weinig nieuws, want de Naald staat er al vanaf 1820, dus u heeft zelf ook wel gezien dat uw volledige naam op het embleem staat: Willem Frederik George Lodewijk van Oranje Nassau. U kon de Naald bovendien zien vanuit het paleis dat u als dank voor uw heldenmoed cadeau kreeg. Het was wel een opknappertje, hè? Met uw echtgenote Anna Paulowna - van zo'n naam zouden artiesten vandaag een liedje maken - heeft u het pand tot een prachtig zomerpaleis omgetoverd. Koningin Juliana, drie generaties na u, ging er zelfs permanent wonen met haar gezin.

De Oranjedynastie is nog altijd actief. Na uw vader, die van geen ophouden wist, bent u zelf helaas maar negen jaar koning geweest. U zult wel ongeduldig zijn geweest, want uw vader was niet bepaald uw idool, toch? Uw onderlinge verhouding was misschien ook wel verstoord door uw populariteit als oorlogsheld. Daar had uw vader niet van terug. U was al 48 toen u gekroond werd en ging vervolgens gewoon te vroeg dood. Waarna uw geliefde zoon Alexander als Willem III de troon besteeg. Maar na hem, moet u weten, was het voorbij met de Willems. De vrouwen kwamen aan de macht: Wilhelmina ( moeder Emma was tijdelijk regentes), Juliana en Beatrix. Beatrix kreeg zonen. Voor de naam van de kroonprins, nu koning, is flink geshopt in het verleden: Willem-Alexander Claus George Ferdinand. Maar Willem IV is hij niet geworden.

De Willems van vroeger waren machthebbers, maar die macht is gaandeweg aan banden gelegd. Koning Willem Alexander is een fijne vent en geliefd, maar zijn politieke speelruimte is nul komma nul.

Misschien heeft u wel aangevoeld dat het deze kant zou opgaan toen u aanvankelijk niet zo toeschietelijk was jegens het groeiende koor van invloedrijke landgenoten die uw koninklijke macht aan banden wilden leggen ten gunste van democratie. Er gaan verhalen dat u, de moedige militair, nerveus werd van allerlei revolutionair geweld in Europa. Om vervolgens dan toch in te stemmen met de plannen voor de nieuwe Grondwet van Thorbecke. Vandaag de dag hechten we overigens meer geloof aan het verhaal dat u simpelweg werd gechanteerd met uw biseksualiteit. Wat moet u vaak eenzaam zijn geweest. Eenzaam aan de top. Maar vooral eenzaam, omdat u niet kon zijn wie u was. Vandaag, ruim 150 jaar later, is homoseksualiteit op papier geaccepteerd. Maar homo's worden nog altijd uitgescholden. Onze infrastructuur heeft zich spectaculair ontwikkeld, maar onze beschaving gaat met twee stappen vooruit, maar soms ook eentje terug.

De erfenis van uw vader zouden we tegenwoordig bij wijze van understatement een uitdaging noemen. De eenwording met België was op dramatische wijze mislukt, dankzij een allesbepalende bijdrage van uw halsstarrige vader. De economie lag bovendien ook nog op zijn gat.

Bij uw dood kreeg u een goede pers. De nieuwe Grondwet (1848) was van kracht en de economie groeide weer. De oorlogsheld bleek ook een goed bestuurder, daar mag u trots op zijn. Op het Haagse Buitenhof bent u vereeuwigd op uw paard. In uw geliefde Tilburg staat u fier op De Heuvel, het centrale plein. Het is de stad waar u zich in alle rust kon terugtrekken. En waar u de fatale hartaanval kreeg. Eén van de betere voetbalteams in Nederland komt uit Tilburg. Ze spelen onder uw naam: Willem II.

Het monument in Baarn vereeuwigt het onmiskenbare hoogtepunt van uw leven. Paleis Soestdijk is overigens geen koninklijk eigendom meer. Na de dood van Juliana en Bernhard bleek het Oranjehuis niet erg te hechten aan 'uw' paleis. Een commercieel bedrijf nam het paleis met de tuinen over en organiseert er nu onder de naam 'Royal Park Live' concerten. Het zegt u niks, maar de geboekte artiesten hebben een roem waar geen koning of keizer nog aan kan tippen. Het zijn koningen van de popmuziek die er optreden: Sting, Bryan Ferry, De Dijk, Bløf, Anouk, Van Morrison, Racoon...

Koning Willem II, 1792 - 1849

De Naald is ontworpen door architect Abraham van der Hart

Amersfoort, Soest, Baarn, Soestdijk, Lage Vuursche, Soest (Soesterduinen). Amersfoort. 

De tocht start in Amersfoort bij knooppunt 99 en gaat daarna richting 83. Om bij knooppunt 99 te komen ga je met je rug naar de hoofdingang van Centraal Station Amersfoort linksaf en na ruim 200 meter bij een stoplicht weer links. Je komt dan op het Smallepad en gaat rechtsaf naar knooppunt 99. In totaal ongeveer 3 minuten fietsen.

Al snel hierna fiets je langs de Eem naar het achterland van Soest. Dichtbij knooppunt 65 passeer je De Naald. Via Paleis Soestdijk, Lage Vuursche en de Soesterduinen kom je terug in Amersfoort.

KP 99, 83, 87, 71, 67, 65, 64, 63, 90, 82,, 97, 62, 26, 61, 57, 58, 59, 60, 99.

De route is ruim 38 km.